Op 31-01-2002 werd het initiatief genomen tot het oprichten van het Heren Gilde Brunssum Daartoe besloten Ruud Das, Jan Gommans, Herman Hellenbrand, Nol Janssen en Jack van Oppen in een vergadering bijeen bij Herman Hellenbrand. Tevens bombardeerden zij zich bij die gelegenheid tot het bestuur a.i. en besloten Jaap Huizinga aan te zoeken om van hun bestuur a.i. deel uit te maken. Jaap Huizinga gaf aan dat verzoek gehoor.
Het gilde beoogt een platform te bieden voor het creëren van een netwerk tussen mannen die op een of andere manier een relatie hebben met Brunssum. Tot het gilde worden toegelaten mannen die zijn geboren in Brunssum, mannen die woonachtig zijn in Brunssum of mannen die m Brunssum werkzaam zijn. Rangen en standen zijn niet van belang. Toegelaten worden leden die minimaal de leeftijd hebben bereikt van 18 jaar.
Maximaal 100 mannen worden tot het gilde toegelaten. Het gilde organiseert 11 a 12 maal per jaar een bijeenkomst. Van die bijeenkomsten maken deel uit een jaarvergadering en een bijeenkomst met partners. De overige 9 a 10 bijeenkomsten hebben een uiteenlopend karakter en kunnen in principe op allerlei zaken betrekking hebben. Het educatieve en recreatieve element spelen daarin echter de hoofdrol.
Het gilde kiest domicilie in het kasteel Op gen Hoes dat eigendom is van Herman Hellenbrand en dat is gelegen aan de Hoogenboschweg te Brunssum.
Het bestuur a.i. besluit de opbouw van het gilde als volgt in te vullen. De 6 bestuursleden dragen allen 8 mannen aan die in principe in aanmerking komen voor lid van het gilde. Vervolgens besluit het bestuur tot toetreding van deze leden. Daarmee bedraagt het aantal leden in de eerste fase van ontwikkeling 54 mannen. Daarna organiseert het bestuur een eerste bijeenkomst. In die bijeenkomst wordt een korte inleiding gegeven over de doelstellingen van het Herengilde Brunssum en de wijze waarop het bestuur a.i. daaraan invulling gaat geven Verder biedt die eerste bijeenkomst de leden de gelegenheid met elkaar kennis te maken. Na deze eerste bijeenkomst zoekt het bestuur de publiciteit en wordt er een wervingscampagne gestart. Er kunnen maximaal nog 46 leden worden ingeschreven. Het eventueel groter aanbod wordt geplaatst op een wachtlijst die op volgorde van inschrijvingsdatum wordt afgewerkt.
Het bestuur a.i. besluit ten aanzien van de toetreding van potentiële leden tot het gilde op basis van unanimiteit. De besluitvorming van het bestuur a.i. hierover heeft een besloten karakter, kan niet ter discussie worden gesteld en de overwegingen worden niet bekend gemaakt.
De kosten van het lidmaatschap bedragen € 65,00 per jaar. Met deze bijdrage organiseert het bestuur de activiteiten. Per activiteit wordt bepaald wat de kosten zijn en of er gezien de hoogte van die kosten een extra bijdrage van de leden moet worden gevraagd. Het lidmaatschapsgeld wordt daarnaast tevens gebruikt voor onafwendbaar te maken kosten. Het bestuur a.i. legt geen verantwoording af aan de leden, maar opereert financieel gezien volledig op basis van het vertrouwen van de leden dat de gelden doeltreffend en doelmatig worden aangewend.